Strategie zakupowe to obecnie bardzo popularny temat. Czy jednak każda organizacja potrzebuje jasno zdefiniowanej i skutecznie wdrożonej strategii? Czy jej przygotowanie i stosowanie wymagane jest tylko w określonych sytuacjach?
Podczas wielu szkoleń biznesowych można dowiedzieć się, że strategia zakupowa jest absolutnie niezbędna. Jest w tym sporo racji, bo dobrze przygotowane i jasno opisane działania często przynoszą dobre efekty. Jednak można zaryzykować stwierdzenie, że jest ona potrzebna tylko organizacjom stawiającym na nowoczesne produkty lub usługi oraz nieszablonowe rozwiązania w zakresie zwiększania satysfakcji klientów.
Kiedy strategia zakupowa nie jest niezbędna?
Prowadzone na całym świecie badania pokazują, że dla wielu firm najważniejszym celem działów zakupów jest redukcja kosztów. Istnieją liczne opracowania pokazujące, że cel ten jest priorytetem prawie 80 procent menedżerów odpowiadających za ten obszar. Warto zatem postawić pytanie: czy dla firmy konkurującej ceną wyrafinowana strategia zakupowa jest koniecznością? Czy w takim przypadku jest to fanaberia?
Można zaryzykować stwierdzenie, że nie jest to konieczność. Firmy takie potrzebują w rzeczywistości dobrych negocjatorów, sprawnych analityków rynkowych i efektywnych procesów kontrolnych. Oczywiście elementy te mogą być opisane w dokumencie nazywanym “strategią”, ale w rzeczywistości nie jest to wymagane. Oczywiście istnieją organizacje, które starają się rozwijać dostawców i dzięki temu budować trwałe przewagi kosztowe, ale firmy te ciągle stanowią nieistotną część rynku. Najlepiej widać to w krajach rozwijających się, w których o powodzeniu przedsięwzięć biznesowych często decyduje przede wszystkim czas.
A czy pozostałe 20 procent firm potrzebuje strategii zakupowej? Czy może i w ich przypadku nie jest ona potrzebna?
Strategia zakupowa a strategia konkurencyjna firmy
W przypadku firm mających inne cele niż konkurowanie ceną, zastanawiając się nad przydatnością strategii zakupowych, nie sposób pominąć ich powiązania z ogólną strategią rynkową.
Doskonałym przykładem takiego powiązania jest chęć uzyskania przewagi nad konkurentami w obszarze innowacyjności. Firmy mające ambicje oferowania nowatorskich produktów lub usług muszą poszukiwać dostawców będących w stanie dostarczać towary zapewniające realizację celów w tym obszarze. Ale na tym nie koniec, bowiem dostawców tych musi dodatkowo cechować chęć dalszego rozwoju innowacyjności.
Powyższy przykład jasno pokazuje, że innowacyjne firmy muszą przygotować odpowiednią strategię zakupową. Strategię, której podstawowym elementem nie będą wskaźniki cenowe lub jakościowe. Ale taką, dzięki której możliwe będzie pozyskanie i budowanie relacji z dostawcami o podobnej kulturze biznesowej i podobnych ambicjach.
Podobne wyzwania stoją przed organizacjami stawiającymi sobie jako główny cel satysfakcję klientów i pełne odpowiadanie na ich potrzeby. I w wielu innych firmach, w których przewaga kosztowa nie jest najważniejsza.